SKKN Một vài kinh nghiệm xây dựng khối đoàn kết nội bộ trong tập thể sư phạm Trường THCS Võ Trường Toản, Thành phố Vũng Tàu

BÁO CÁO TÓM TẮT
Phạm vi ảnh hưởng, hiệu quả áp dụng của sáng kiến
 1. Tên sáng kiến
Một vài kinh nghiệm xây dựng khối đoàn kết nội bộ trong tập thể sư phạm trường THCS Võ Trường Toản, thành phố Vũng Tàu.
2. Cơ sở đề xuất
2.1 Sự cần thiết hình thành giải pháp
Nhiều năm liền khối đoàn kết nội bộ tại trường THCS Võ Trường Toản bị rạn nứt và có nhiều lần không thể hàn gắn giữa giáo viên với lãnh đạo nhà trường, giáo viên với giáo viên, lãnh đạo nhà trường với cha mẹ học sinh. Lợi ích nhóm và bè phái được thành lập, bêu xấu lẫn nhau, đơn khiếu nại vượt cấp vì thế cũng tăng thêm.
Khi nhận nhiệm vụ phụ trách trường THCS Võ Trường Toản, tôi dành nhiều thời gian để phân tích các mối quan hệ, lý do để mâu thuẩn nội bộ lên cao. Câu hỏi đặt ra:
- Tại sao mâu thuẫn giữa các bộ quản lý và giáo viên không thể giải quyết ngay tại cơ sở?
- Công đoàn cơ sở có thực hiện đúng các chức năng: Chức năng đại diện bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của công nhân, viên chức, người lao động; Chức  năng tham gia quản lý nhà nước, quản lý kinh tế - xã hội, tham gia kiểm tra, giám sát hoạt động của cơ quan Nhà nước, tổ chức kinh tế; Chức  năng giáo dục, động viên công nhân, viên chức, người lao động phát huy quyền làm chủ đất nước, thực hiện nghĩa vụ công dân, xây dựng và bảo vệ tổ quốc.
2.2 Mục tiêu đạt được của sáng kiến
Phát huy sức mạnh tập thể trên cơ sở thống nhất hành động và ý chí của tập thể Sư phạm trường THCS Võ Trường Toản.
Tạo ra môi trường vừa cho phép giáo viên, nhân viên được tự do sáng tạo, vừa định hướng hoạt động động của mọi người theo mục tiêu chung.
Phối hợp nhịp nhàng giữa các tổ, nhóm chuyên môn với nhau; Phối hợp hoạt động giữa Ban chấp hành công đoàn và lãnh đạo nhà trường thành một thể thống nhất.
2.3 Các căn cứ đề xuất
2.3.1 Cơ sở pháp lý
Xây dựng đoàn kết nội bộ là một trong những nhiệm vụ hết sức quan trọng trong công tác tổ chức, đây là nhiệm vụ then chốt hàng đầu đặt nền móng vững chắc cho mọi thành công. Bởi “đoàn kết là sức mạnh vô địch” và điều đó đã trở thành chân lý, là truyền thống ngàn đời của dân tộc Việt Nam. Có đoàn kết ắt sẽ thành công; đoàn kết là sức mạnh, là tư tưởng lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc của nhân dân ta từ xưa đến nay đã chứng minh, nếu thiếu sự đoàn kết, thống nhất, trên dưới một lòng, thì không thể nào đánh đuổi được giặc ngoại xâm, bảo vệ đất nước. Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: đoàn kết thống nhất là nguồn gốc của sức mạnh, là vấn đề then chốt của thành công. Trong Di chúc của mình, Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Đoàn kết là một truyền thống cực kỳ quý báu của Đảng và của nhân dân ta. Các đồng chí từ Trung ương đến các chi bộ cần giữ gìn sự đoàn kết nhất trí của Đảng như giữ gìn con ngươi của mắt mình”.  
Theo tư tưởng Hồ Chí Minh, đoàn kết là vấn đề có tính chiến lược, quyết định mọi thành công của cách mạng. Mỗi khi nội bộ chưa thống nhất về chính trị tư tưởng, về chủ trương, về lợi ích thì không thể có sự đoàn kết nhất trí cao, đồng nghĩa với nó là sự bất ổn và tạo nên lực cản kìm hãm sự phát triển chung của tổ chức Đảng và của toàn Đảng. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh: “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết. Thành công, thành công, đại thành công”. Theo quan điểm Hồ Chí Minh, đoàn kết trước hết là đoàn kết nội bộ, đoàn kết trong Đảng, đoàn kết dân tộc và đoàn kết quốc tế, trong đó, đoàn kết nội bộ, đoàn kết trong Đảng là nền tảng, là bí quyết thành công của sự tồn tại và phát triển bền vững của Đảng và của dân tộc Việt Nam ta.
Thực hiện dân chủ trong hoạt động của cơ sở giáo dục nhằm phát huy quyền làm chủ của nhà giáo, cán bộ quản lý, người lao động, người học và nâng cao trách nhiệm của hiệu trưởng; Tăng cường nề nếp, kỷ cương, kỷ luật trong hoạt động của cơ sở giáo dục, góp phần xây dựng môi trường giáo dục thân thiện, lành mạnh, nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo; phòng chống các hành vi tiêu cực, tham nhũng, lãng phí, quan liêu, cửa quyền. [Điều 2, Thông tư 11/2020/TT-BGDĐT]
Hết lòng chăm lo xây dựng và tăng cường đoàn kết nội bộ; quan tâm đến đời sống vật chất, tinh thần của quần chúng trong cơ quan, đơn vị, địa phương; công tâm với cán bộ dưới quyền; hợp tác với đồng chí, đồng nghiệp để không ngừng tiến bộ; Chân thành giúp đỡ đồng chí, đồng nghiệp trong công tác và trong cuộc sống; bảo vệ uy tín, danh dự chính đáng của đồng chí, đồng nghiệp; không tranh công, đổ lỗi, né tránh, đùn đẩy trách nhiệm, khuyết điểm cho người khác; Tích cực tham gia xây dựng tổ chức đảng, chính quyền và các tổ chức chính trị - xã hội nơi công tác; kiên quyết đấu tranh chống các biểu hiện chia rẽ, bè phái, gây mất đoàn kết nội bộ và trong nhân dân. [Tiểu mục 7, Mục I, Quy định 101-QÐ/TW năm 2012]
Điều chỉnh cách ứng xử của các thành viên trong cơ sở giáo dục theo chuẩn mực đạo đức xã hội và thuần phong mỹ tục của dân tộc, phù hợp với đặc trưng văn hóa của địa phương và điều kiện thực tiễn của cơ sở giáo dục; ngăn ngừa, xử lý kịp thời, hiệu quả các hành vi tiêu cực, thiếu tính giáo dục trong cơ sở giáo dục; Xây dựng văn hóa học đường; đảm bảo môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện và phòng, chống bạo lực học đường. [Điều 2, Thông tư số 06/2019/TT-BGDĐT]
2.3.2 Cơ sở lý luận
Đoàn kết nội bộ là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của mỗi cơ quan,tổ chức. Đoàn kết là nhiệm vụ then chốt, đặt nền móng cho sự thành công. Đoàn kết tạo nên sức mạnh trí tuệ tập thể, gắn kết từng cá nhân với tập thể tạo nên tập thể vững mạnh, tạo môi trường làm việc trong sạch, vui tươi, phấn khởi, cởi mở, thân thiện.
Để tạo khối đoàn kết nội bộ, thống nhất cao về ý chí và hành động trong một tập thể, trách nhiệm đầu tiên là thuộc về cán bộ quản lý. Cán bộ quản lý cần phải đảm bảo quản lý điều hành trên cơ sở chấp hành chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách Pháp luật của Nhà nước và phù hợp với tình hình thực tế nhà trường, đồng thời chấp hành nguyên tắc tập trung dân chủ và sự đồng thuận về ý chí, hành động mục tiêu chung; Phải là trung tâm đoàn kết, không ngừng hoàn thiện mình để tổ chức, xây dựng tốt các mối quan hệ đoàn kết, thống nhất các tổ chức đoàn thể trong nhà trường; tin cậy lẫn nhau, tạo bầu không khí ấm áp tình đồng nghiệp; luôn đi đầu gương mẫu trong mọi lĩnh vực và là trung tâm gắn kết từng giáo viên, người lao động trong nhà trường.
3. Tóm tắt nội dung giải pháp “Một vài kinh nghiệm xây dựng khối đoàn kết nội bộ trong tập thể sư phạm trường THCS Võ Trường Toản, thành phố Vũng Tàu”
3.1 Đối tượng và phạm vi áp dụng
Giải pháp “Một vài kinh nghiệm xây dựng khối đoàn kết nội bộ trong tập thể sư phạm trường THCS Võ Trường Toản, thành phố Vũng Tàu” được áp dụng trong Hội đồng sư phạm trường THCS Võ Trường Toản, thành phố Vũng Tàu.
Giải pháp này đã được áp dụng thử nghiệm tại nhà trường vào năm học 2021 – 2022 trong công tác Quản lý nhân sự của nhà trường.
3.2 Các nguyên tắc đề xuất biện pháp
Nguyên tắc tập trung dân chủ: Thực hiện dân chủ trong hoạt động của nhà trường phải gắn liền với việc bảo đảm sự lãnh đạo của tổ chức Đảng ở nhà trường; Chấp hành nguyên tắc tập trung dân chủ; Phát huy vai trò của người đứng đầu  nhà trường và của các tổ chức đoàn thể quần chúng của nhà trường. Dân chủ trong khuôn khổ của Hiến pháp và pháp luật; Kiên quyết xử lý những hành vi lợi dụng dân chủ vi phạm pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của cán bộ, công chức, viên chức và quyền làm chủ của nhân dân, cản trở việc thực hiện nhiệm vụ của nhà trường.
Nguyên tắc công bằng: Công bằng là sự tương xứng giữa quyền và nghĩa vụ của các cá nhân với tổ chức. Công bằng sẽ khiến con người ta cảm thấy được tôn trọng, thúc đẩy mỗi thành viên trong nhà trường nỗ lực nhiều hơn để đạt được mục tiêu chung của nhà trường.
Nguyên tắc tôn trọng: Bất cứ ai cũng có quyền được tôn trọng, cho dù họ có địa vị, công việc  ra sao. Những lời nói, hành động, thái độ coi thường, sự chê bai không khéo léo, thiếu tế nhị sẽ làm người khác cảm thấy bị xúc phạm, và tất nhiên họ sẽ không muốn ở gần người đã xúc phạm họ. 
Nguyên tắc sống có trách nhiệm: Có trách nhiệm và chịu trách nhiệm về hành động của bạn. Tìm kiếm các cách xây dựng hướng đi để đưa nhà trường lên một tầm cao mới. Nguyên tắc trách nhiệm đi kèm với không đổ lỗi cho người khác.
Nguyên tắc quan tâm: Quan tâm đến sức khỏe, đời sống vật chất, tinh thần của các thành viên trong nhà trường. 
3.3 Các biện pháp xây dựng khối đoàn kết nội bộ 
3.3.1 Xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt đoàn kết.
 Muốn xây dựng khối đoàn kết nội bộ, việc làm cần thiết đầu tiên là phải xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt bao gồm các cán bộ quản lý và tổ trưởng chuyên môn thành một khối thống nhất, đoàn kết.
Hiệu trưởng, các Phó hiệu trưởng phải thống nhất mục tiêu, thời gian trong từng kế hoạch. Tránh chồng chéo, giẫm chân nhau về thời gian hoạt động giữa các bộ phận. Từ đó, giáo viên, nhân viên mới thật sự yên tâm trong các hoạt động thực hiện thành công mục tiêu chung của nhà trường. 
Bên cạnh đó, đội ngũ Tổ trưởng chuyên môn phải thường xuyên kiểm tra các kế hoạch dự thảo nhằm giúp cán bộ quản lý điều chỉnh kịp thời nội dung, biện pháp các kế hoạch đề ra. Tổ trưởng chuyên môn đóng vai trò là chỗ dựa đáng tin cậy về chuyên môn; là trung tâm đoàn kết, tập hợp các thành viên trong tổ để xây dựng Tổ chuyên môn  thành một tập thể lao động tích cực. Tổ trưởng chuyên môn  có trách nhiệm quản lí giáo viên bộ môn trong tổ của mình; tạo động cơ, khuyến khích các thành viên trong tổ hăng hái, nhiệt tình trong công tác, tăng cường tích lũy kiến thức; tìm tòi các biện pháp để đầu tư phát triển kĩ năng sư phạm, chuyên môn cho giáo viên. Tổ trưởng chuyên môn là người nắm được cụ thể nhất về thực lực của từng giáo viên  trong tổ để có kế hoạch bồi dưỡng, sử dụng và phân công công việc một cách hợp lí; xây dựng, phát hiện và bồi dưỡng các nhân tố mới để từ đó hạn chế được những yếu kém, phát huy được thế mạnh của tổ. Tổ trưởng chuyên môn  cần phải hiểu rõ hoàn cảnh, nguyện vọng, nhu cầu của từng giáo viên để có biện pháp quản lí thích hợp; tạo ra trong Tổ chuyên môn  môi trường sư phạm đoàn kết, thân ái; tăng cường năng lực hợp tác nhóm; xây dựng tinh thần đồng đội; thông cảm và chia sẻ trong tập thể; nêu cao tinh thần học hỏi, giúp đỡ lẫn nhau trong công tác để cùng hoàn thành nhiệm vụ được giao. Chính vì thế, cần phải nhận thức được tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng đội ngũ Tổ trưởng chuyên môn trong nhà trường cần được quan tâm, đầu tư đúng mức, nhằm góp phần giúp Hiệu trưởng thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị theo đúng kế hoạch.
Để xây dựng được đội ngũ cán bộ cốt cán đoàn kết, Hiệu trưởng cần tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị tư tưởng nhằm nâng cao nhận thức của giáo viên, nhân viên về tầm quan trọng của đội ngũ Tổ trưởng chuyên môn, sự cần thiết phải xây dựng đội ngũ Tổ trưởng chuyên môn và giúp Tổ trưởng chuyên môn nắm vững các tiêu chuẩn, yêu cầu về phẩm chất, năng lực, uy tín trong tình hình mới của đội ngũ Tổ trưởng chuyên môn để qua đó tự đối chiếu soi mình và tự cố gắng phấn đấu, tu dưỡng, rèn luyện.
3.3.2 Xây dựng các Quy chế phù hợp thực tế nhà trường
          Đầu năm học, Hiệu trưởng dựa vào thực tế hoạt động, thực trạng về cơ sở vật chất và tình hình tài chính của trường ban hành một số dự thảo các quy chế.
Quy chế hoạt động trong nhà trường nhằm xây dựng khối cộng đồng trách nhiệm, đoàn kết nhất trí để thực hiện tốt các nhiệm vụ theo phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra". Phát huy quyền làm chủ, huy động tiềm năng trí tuệ của cán bộ, công chức, viên chức và học sinh trong nhà trường để góp phần xây dựng nền nếp, trật tự, kỷ cương và phát triển sự nghiệp giáo dục của nhà trường theo đường lối, chủ trương của Đảng và pháp luật của Nhà nước.
Quy chế dân chủ trong nhà trường nhằm phát huy quyền làm chủ của cán bộ, công chức, viên chức và nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị; Góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức là công bộc của nhân dân, có đủ phẩm chất chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống, năng lực và trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, làm việc có năng suất, chất lượng, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu phát triển và đổi mới của đất nước; Phòng ngừa, ngăn chặn và chống các hành vi tham nhũng, lãng phí, quan liêu, phiền hà, sách nhiễu nhân dân.
Quy chế chi tiêu nội bộ nhằm giúp nhà trường thực hiện quyền tự chủ tự chịu trách nhiệm của nhà trường trong việc tổ chức công việc, sắp xếp bộ máy, sử dụng lao động và nguồn lực tài chính để hoàn thành nhiệm vụ được giao; tăng nguồn thu nhằm từng bước cải thiện thu nhập cho cán bộ, viên chức của nhà trường; Tạo quyền chủ động trong quản lý và chi tiêu tài chính cho Hiệu trưởng giúp cán bộ, viên chức của trường hoàn thành nhiệm vụ được giao; Thúc đẩy việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong việc sử dụng biên chế và kinh phí trong nhà trường. Là căn cứ để quản lý, thanh toán các khoản chi tiêu trong đơn vị; thực hiện kiểm soát chi của Kho bạc Nhà nước; cơ quan quản lý cấp trên; cơ quan tài chính và các cơ quan thanh tra, kiểm toán theo quy định; Sử dụng tài sản, tài chính của trường đúng mục đích, có hiệu quả; Tạo công bằng trong đơn vị, khuyến khích tăng thu, tiết kiệm chi, thu hút và giữ được những người có năng lực trong đơn vị.
Quy chế thi đua khen thưởng nhằm tạo động lực cho giáo viên, nhân viên sáng tạo, khẩn trưởng hoàn thành nhiệm vụ theo mục tiêu chung của nhà trường.
Các dự thảo này được toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên góp ý, chỉnh sửa trước khi ký quyết định ban hành.
3.3.3 Đảm bảo thực hiện dân chủ trong nhà trường
Hiệu trưởng luôn xác định trách nhiệm của người đứng đầu nhà trường (kiêm Bí thư Chi bộ) là chịu trách nhiệm về mọi hoạt động của nhà trường, do đó luôn chỉ đạo thực hiện tốt quy chế dân chủ cơ sở, đảm bảo mọi hoạt động của nhà trường dân chủ, công khai, minh bạch và xác định đây là giải pháp tốt nhất để tổ chức, quản lý điều hành nhà trường (phân định rõ ràng vai trò lãnh đạo của Chi bộ, vai trò của người đứng đầu cơ quan nên không bị chồng chéo trách nhiệm, tránh tình trạng độc đoán,).
Dưới sự chỉ đạo của Chi bộ, Hiệu trưởng đã phối hợp với các đoàn thể của nhà trường xây dựng và ban hành quy chế dân chủ trong nhà trường. Xây dựng kế hoạch thực hiện quy chế dân chủ hàng năm của nhà trường, kiểm tra đánh giá việc thực hiện quy chế dân chủ lồng ghép trong việc đánh giá chuyên môn hàng tháng trong nhà trường. Thực hiện đúng chế độ chính sách đối với giáo viên, nhân viên như: nâng bậc lương theo đúng kỳ hạn, khen thưởng, kỷ luật đúng chính sách, chăm lo cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho giáo viên, nhân viên, đảm bảo đầy đủ các chế độ cho giáo viên, nhân viên  theo đúng quy định. Thường xuyên quan tâm, tạo điều kiện cho giáo viên, nhân viên học tập nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, lý luận chính trị, phát huy nhận thức và quyền làm chủ của từng cá nhân.
Cùng với việc lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền, các đoàn thể phát huy tốt vai trò nồng cốt trong công tác tuyên truyền cho giáo viên – nhân viên về thực hiện tốt quy chế dân chủ  cơ sở, làm tốt công tác phối hợp kiểm tra, giám sát việc thực hiện cũng như nắm bắt tình hình diễn biến tư tưởng và phản ánh tâm