SKKN Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật của tổ chức công đoàn Trường THPT Đặng Thúc Hứa

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG THPT ĐẶNG THÚC HỨA
CÔNG TÁC TUYÊN TRUYỀN, PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT CỦA TỔ CHỨC CÔNG ĐOÀN TRƯỜNG THPT
LĨNH VỰC: QUẢN LÍ
Nhóm tác giả: Trần Đình Văn - Phan Văn Lập
Năm thực hiện 2021 - 2022
Nội dung
Trang
Phần I: ĐẶT VẤN ĐỀ

1. Lí do chọn đề tài
1
2. Mục đích nghiên cứu của sáng kiến
1
Phần II: NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
2
1. Cơ sở lý luận
2
2. Cơ sở thực tiễn
3
2.1. Vị trí, vai trò của công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật
3
2.2. Mục đích của công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật
4
II. THỰC TRẠNG, tHuẬN lợi vÀ kHó KHăN
5
1. Thực trạng
5
2. Thuận lợi
5
3. Khó khăn
5
III. CÁC HÌNH THỨC PHỔ BIẾN GIÁO DỤC PHÁP LUẬT
6
1. Tiêu chí lựa chọn hình thức tuyên truyền, phổ biến pháp luật
6
1.1. Tính phù hợp giữa hình thức tuyên truyền với đối tượng được phổ biến, giáo dục pháp luật
6
1.2. Tính khả thi của hình thức tuyên truyền với điều kiện của đơn vị thực hiện
6
1.3. Tính hiệu quả của hình thức tuyên truyền
6
2. Các hình thức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
7
IV. CÁC YÊU CẦU ĐỐI VỚI CÁN BỘ LÀM CÔNG TÁC TUYÊN TRUYỀN, PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT TRONG TỔ CHỨC CÔNG ĐOÀN
9
1. Về kiến thức pháp luật
10
2. Về kỹ năng
10
3. Các yêu cầu khác
10
V. PHƯƠNG HƯỚNG, GIẢI PHÁP
11
1. Phương hướng nâng cao chất lượng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong tổ chức công đoàn.
11
2. Một số giải pháp nâng cao chất lượng trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong tổ chức công đoàn.
12
3. Kết quả sau khi áp dụng sáng kiến
14
Phần III: KẾT LUẬN

1. Kết luận
15
2. Kiến nghị và đề xuất
15

Phần I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài:
Trong những năm qua, công đoàn trường THPT Đặng Thúc Hứa luôn bám sát sự chỉ đạo của cấp ủy Đảng, của công đoàn cấp trên; sự phối hợp với các tổ chức trong triển khai và thực hiện tốt công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật (PBGDPL) tới các đoàn viên công đoàn, CBNGNLĐ. Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật luôn được xã hội quan tâm ở cả nội dung và hình thức phổ biến, truyền tải pháp luật, thông tin pháp lý để đối tượng được tác động hình thành được thói quen, tình cảm đối với pháp luật và có hành vi xử sự phù hợp, có ý thức chấp hành, tuân thủ pháp luật. Qua đó, đã từng bước nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhà giáo và người lao động trong cơ quan, đơn vị. Kết quả công tác tuyên truyền PBGDPL đã góp phần đưa các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đi vào cuộc sống, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, tạo điều kiện thúc đẩy sự phát triển giáo dục của nhà trường; xây dựng một xã hội trong đó mọi người đều có ý thức tôn trọng pháp luật, tự nguyện tuân thủ và nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật, có tinh thần bảo vệ pháp luật, sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật.vv..
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác tuyên truyền PBGDPL trong năm học 2020- 2021 vẫn còn những hạn chế nhất định, như: hiệu quả của công tác tuyên truyền PBGDPL chưa cao; sự hiểu biết và ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận cán bộ, nhà giáo và người lao động còn hạn chế nên tình hình vi phạm pháp luật vẫn còn xẩy ra, như: vi phạm về thực hiện chính sách Dân số-KHHGĐ, hút thuốc lá nơi công cộng ... một số nhà giáo và người lao động còn chưa nẵm vững các các quy định pháp luật, làm xói mòn các giá trị đạo đức xã hội tốt đẹp; độ tuổi vi phạm pháp luật có dấu hiệu ngày càng trẻ hóa...
Xuất phát từ tình hình thực tế của đơn vị và sự ảnh hưởng của đại dịch Covid- 19 đang diễn biến hết sức phức tạp trên toàn cầu cũng như trong cả nước công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật là hết sức cần thiết và cấp bách trong giai đoạn hiện nay đối với cán bộ nhà giáo, người lao động và trong toàn thể học sinh nhà trường.
2. Mục đích nghiên cứu của sáng kiến:
Để nâng cao kỷ cương và ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhà giáo và người lao động trong thời gian tới, đồng thời tiếp tục triển khai thực hiện đồng bộ, có hiệu quả công tác tuyên truyền PBGDPL, Kết luận số 04-KL/TW ngày 19.4.2011 của Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa XI về kết quả thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 09/12/2003 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, Quyết định số 409/QĐ-TTg ngày 09/4/2012 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Chương trình hành động thực hiện Kết luận số 04-KL/TW ngày 19.4.2011 của Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa XI; Luật phổ biến giáo dục pháp luật số 14/2012/QH13 ngày 20 tháng 6 năm 2012 của Quốc hội khóa XIII và mới đây là Nghị quyết 02/NQ-TW, ngày 12 tháng 6 năm 2021 của Bộ chính trị “Về về đổi mới tổ chức và hoạt động của Công đoàn Việt Nam trong tình hình mới”; Chương trình số 02/CTr-LĐLĐ, ngày 18/10/2021 của Ban Thường vụ LĐLĐ tỉnh về chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết số 02-NQ/TW, ngày 12/6/2021 của Bộ Chính trị về “Đổi mới tổ chức và hoạt động của Công đoàn Việt Nam trong tình hình mới”; Hướng dẫn số 18/HD-LĐLĐ, ngày 30/10/2019 của LĐLĐ tỉnh; Hướng dẫn số 234/HD-CĐN, ngày 29/11/2019 về công tác tuyên truyền, vận động đoàn viên công đoàn công nhân, viên chức, lao động trên mạng xã hội facebook; Hướng dẫn số 02/HD-LĐLĐ, ngày 15/01/2020 của Liên đoàn Lao động tỉnh về triển khai nhiệm vụ trọng tâm công tác tuyên truyền, giáo dục trong CNVCLĐ năm 2020; KH số 10/KH- LĐLĐ tỉnh ngày 27/01/2021 triển khai thực hiện Bộ luật Lao động số 45/2019/QH14 trong Công nhân, viên chức, lao động đồng thời để nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhà giáo và người lao động, chúng ta cần xác định rõ công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật là một nhiệm vụ hết sức quan trọng; là một bộ phận của công tác giáo dục chính trị, tư tưởng; là nhiệm vụ của toàn bộ hệ thống chính trị đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Phần II: NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
1. Cơ sở lý luận
Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc đều đã thể hiện nhất quán chủ trương và nhấn mạnh vai trò của phổ biến giáo dục pháp luật trong quá trình xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Trung ương đã ban hành rất nhiều văn bản để triển khai thực hiện công tác PBGDPL, như: Kết luận số 04-KL/TW ngày 19/4/2011 của Ban Bí thư khóa XI về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, công chức, viên chức và người lao động; Phổ biến các văn bản pháp luật phục vụ cho Đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2020 - 2025, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và bầu cử đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 20212026;
Chương trình số 33/CTr-LĐLĐ, ngày 04/6/2019 của Ban Thường vụ LĐLĐ tỉnh về tuyên truyền, vận động, nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ học vấn, kỹ năng nghề nghiệp, tác phong công nghiệp, kỷ luật lao động cho đoàn viên và người lao động giai đoạn (2018-2023); Hướng dẫn số 31/HD-LĐLĐ, ngày 03/3/2020 của Liên đoàn Lao động tỉnh về công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) trong công nhân, viên chức, lao động năm 2020.
Năm 2021, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Kế hoạch số 159/KH- BGDĐT, ngày 01/3/2021 về “Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2021 của ngành giáo dục”, trong đó nội dung cần bám sát vào nhiệm vụ trọng tâm của ngành; tập trung tuyên truyền, phổ biến các luật và quy định pháp luật mới ban hành liên quan đến quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo; pháp luật về phòng, chống bệnh truyền nhiễm nói chung, dịch bệnh Covid-19 nói riêng.
2. Cở sở thực tiễn
1.1 Vị trí, vai trò của công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật
Công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, quản lý xã hội. Vai trò này bắt nguồn từ vai trò và giá trị xã hội của pháp luật. Một trong những vai trò cơ bản của pháp luật trong đời sống nhà nước, đời sống xã hội là: pháp luật là cơ sở để thiết lập, củng cố và tăng cường quyền lực nhà nước. Một nguyên lý đã được khẳng định là nhà nước không thể tồn tại thiếu pháp luật và pháp luật không thể phát huy hiệu lực của mình nếu không có sức mạnh của bộ máy nhà nước. Thông qua quyền lực nhà nước, pháp luật mới có thể phát huy tác dụng trong đời sống xã hội, phát huy vai trò quản lý Nhà nước, quản lý xã hội. Hệ thống pháp luật là “con đường”, là cái “khungpháp lý” do Nhà nước vạch ra để mọi tổ chức, mọi cán bộ, công chức, viên chức lao động dựa vào đó mà tổ chức, hoạt động và phát triển. Công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật góp phần đem lại cho mọi người có trí thức pháp luật, xây dựng tình cảm pháp luật đúng đắn và có hành vi hợp pháp, biết sử dụng pháp luật làm phương tiện để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình quản lý Nhà nước, quản lý xã hội.
Công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật phải được tiến hành thường xuyên với nhiều hình thức thiết thực, linh hoạt phù hợp với từng đối tượng. Đặc biệt, trong điều kiện nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế, tổ chức công đoàn cần chú trọng công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục về pháp luật lao động để mọi c ông nhân, viên chức, lao động hiểu được quyền, nghĩa vụ của mình trong quan hệ lao động đã được pháp luật quy định, từ đó mọi người tự giác thực hiện tốt nghĩa vụ của mình và tự bảo vệ mình trước pháp luật.
Công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật góp phần nâng cao ý thức pháp luật, văn hoá pháp lý của mọi thành viên trong xã hội trong đó có học sinh, sinh viên và nhân dân. Trong giai đoạn hiện nay, vấn đề củng cố, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa ở nước ta đang là một vấn đề cấp thiết. Để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, quản lý xã hội, thực hiện Nhà nước quản lý bằng pháp luật, mở rộng dân chủ xã hội chủ nghĩa, phát huy quyền làm chủ của nhân dân lao động, Đại hội Đảng lần thứ VII đã khẳng định: “điều kiện quan Irọng để phát huy dân chủ là xây dựng và hoàn chỉnh hệ thống pháp luật, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, nâng cao dân trí, trình độ hiểu biết pháp luật và ý thức pháp luật của cán bộ, công chức, viên chức lao động và nhân dân’”. Để củng cố và tăng cường pháp chế đòi hỏi phải áp dụng nhiều biện pháp đồng bộ trong đó có việc nâng cao trình độ văn hoá pháp lý, xây dựng ý thức pháp luật ở mỗi người. Chỉ khi nào trong xã hội mọi công dân đều có ý thức pháp luật, luôn tuân thủ pháp luật và có hành vi phù hợp với yêu cầu, đòi hỏi của hệ thống pháp luật, mới có thể thực hiện quản lý Nhà nước, quản lý xã hội bằng pháp luật và điều này chỉ có thể hình thành và thực hiện được trên cơ sở tiến hành giáo dục pháp luật.
1.2 Mục đích của công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật
Thông qua phổ biến, giáo dục pháp luật, người phổ biến, giáo dục được trang bị những tri thức cơ bản về pháp luật như giá trị của pháp luật, vai trò điều chỉnh của pháp luật, các chuẩn mực pháp luật trong từng lĩnh vực đời sống.
Nâng cao kiến thức, kỹ năng cho cán bộ quản lí, cán bộ công đoàn làm công tác tuyên truyền, PBGDPL; khuyến khích trách nhiệm tự học, tự tìm hiểu, nâng cao kiến thức pháp luật, nghiêm chỉnh chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trong cán bộ, nhà giáo và người lao động (CBNGNLĐ).
Tuyên truyền, phổ biến, quán triệt đầy đủ các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước liên quan trực tiếp đến CBNGNLĐ và các ĐVCĐ.
Hình thành tri thức pháp luật là nền móng cơ bản để xây dựng tình cảm pháp luật. Trên cơ sở kiến thức pháp luật được trang bị đã hình thành mở rộng và làm sâu sắc tri thức pháp luật, giúp người học am hiểu hơn về pháp luật và biết cách đánh giá một cách đúng đắn các hành vi pháp lý. Tri thức pháp luật góp phần định hướng cho lòng tin đúng đắn vào các giá trị của pháp luật, tạo cơ sở hình thành hành vi hợp pháp ở mỗi cá nhân. Tri thức pháp luật giúp con người điều khiển, kiềm chế hành vi của mình trên cơ sở các chuẩn mực pháp lý, tri thức pháp luật đã nhận thức được các hành vi phù hợp với pháp luật chỉ được hình thành trên cơ sở nhận thức đúng, có niềm tin và có tình cảm đúng đắn đối với pháp luật.
II. THỰC TRẠNG, THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHẢN
1. Thực trạng
- Công tác tuyên truyền PBGDPL của hệ thống Công đoàn nói chung và của Công đoàn cơ sở và nói riêng vẫn chưa ngang tầm với việc quản lý xã hội bằng pháp luật, chưa được tiến hành thường xuyên, liên tục, đồng bộ và rộng khắp, còn thiếu cơ chế, kế hoạch phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành để huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và sự tham gia của toàn xã hội đối với công tác này.
Sự phối hợp giữa các ban ngành với các cấp công đoàn còn thiếu chặt chẽ trong công tác PBGDPL và coi đây là một nhiệm vụ độc lập của cơ quan Tư pháp.
2. Thuận lợi
Hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật không ngừng được đổi mới, với nhiều hình thức phong phú và đa dạng, nội dung tuyên truyền cơ bản đã bám sát vào thực tiễn cuộc sống, phục vụ kịp thời việc triển khai các nhiệm vụ chính trị của Đảng, Nhà nước, phù hợp với yêu cầu của mỗi cơ quan, ban ngành, địa phương, tính hình thức trong công tác tuyên truyền đã được đẩy lùi.
Trình độ, nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhà giáo và người lao động và nhân dân được nâng lên một bước, các hành vi vi phạm pháp luật ngày càng giảm dần, góp phần giữ vững tình hình an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội.
3. Khó khăn
Bên cạnh những thuận lợi công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật tại các cơ sở Giáo dục vẫn gặp phải những hạn chế, khó khăn như:
Nhận thức về công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật của một số cán bộ nhà giáo, người lao động và học sinh trong đơn vị còn chưa cao; Công tác tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật chưa được tiến hành thường xuyên, chưa có tính hệ thống; Việc tổng kết, nhân rộng các mô hình điểm về tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật tại các cơ sở giáo dục chưa triển khai rộng rãi...
Chất lượng các cuộc tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật mang lại hiệu quả chưa cao, chưa theo kịp yêu cầu đòi hỏi trong tình hình mới.
Việc triển khai tuyên truyền các văn bản pháp luật của một số CĐCS thực hiện chưa nghiêm túc. Một số văn bản pháp luật chưa thực sự triển khai đến tận cán bộ, nhà giáo và người lao động ở đơn vị.
III. CÁC HÌNH THỨC PHỔ BIẾN GIÁO DỤC PHÁP LUẬT
1. Tiêu chí lựa chọn hình thức tuyên truyền, phổ biến pháp luật
1.1. Tính phù hợp giữa hình thức tuyên truyền với đối tượng được phổ biến, giáo dục pháp luật
- Yêu cầu phổ biến của nội dung quy định pháp luật cần phổ biến đến đối tượng nhóm người lao động;
- Trình độ văn hóa và nhận thức của đối tượng được phổ biến;
- Điều kiện kinh tế, địa lý và hoàn cảnh thực tế của đối tượng, đơn vị;
- Điều kiện năng lực của đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật hiện có.
1.2 Tính khả thi của hình thức tuyên truyền với điều kiện của đơn vị thực hiện
Phổ biến, giáo dục pháp luật là hoạt động mang tính thường xuyên, lâu dài, do đó khi tiến hành tuyên truyền phổ biến pháp luật cần phải tính đến tính khả thi trong điều kiện thực tế tại cơ quan, đơn vị thực hiện. Cụ thể là cần quan tâm đến những yế