SKKN Biện pháp tổ chức một số trò chơi dân gian trong hoạt động Đội nhằm tăng cường sức khỏe học sinh trong bối cảnh dịch Covid19 lan rộng trong cộng đồng

I. Đặt vấn đề
1. Lý do chọn sáng kiến
	- Trong bối cảnh dịch Covid 19 diễn ra phức tạp, làm lây lan rộng khắp thế giới, người dân trên toàn thế giới đang thực hiện các biện pháp bảo vệ bản thân, gia đình và cộng đồng nhằm phòng tránh dịch COVID-19, việc đảm bảo tất của các em học sinh được tiếp tục học tập trong một môi trường thân thiện, an toàn, bình an như trước đây là rất quan trọng.
	- Trong đó, nhà trường và giáo viên (trong đó có giáo viên Tổng phụ trách Đội) đóng vai trò then chốt. Việc chia sẻ thông tin chính xác và khoa học về COVID-19, việc tổ chức các hoạt động giáo dục phù hợp sẽ giúp các em học sinh, nhất là các em học sinh bậc Tiểu học giảm bớt nỗi sợ hãi, lo lắng về dịch bệnh và tăng cường khả năng ứng phó, bảo đảm và tăng cường sức khỏe cho các em học sinh trước các tác động gián tiếp của dịch bệnh đối với cuộc sống. Vì vậy các hoạt động giáo dục của nhà trường (trong đó có hoạt động Đội) cũng phải linh hoạt, thay đổi cho phù hợp với tình hình mới nhằm bảo đảm mục tiêu giáo dục đã đề ra.
	- Vậy trong tình hình dịch bệnh Covi19 như hiện nay, giáo viên Tổng phụ trách Đội phải tổ chức các hoạt Đội như thế nào cho phù hợp với các công văn chỉ đạo của cấp trên, phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, của đơn vị ?
	Xuất phát từ suy nghĩ trên tôi đã mạnh dạn chọn “Biện pháp tổ chức một số trò chơi dân gian trong hoạt động Đội nhằm tăng cường sức khỏe học sinh trong bối cảnh dịch Covid19 lan rộng trong cộng đồng" 
2. Mục đích, nhiệm vụ của sáng kiến
	* Mục đích, nhiệm vụ của sáng kiến là làm rõ các nội dung sau:
	- Vì sao việc tổ chức trò chơi dân gian chưa được tổ chức thường xuyên ?
	- Vì sao lại cần thiết phải đưa việc tổ chức trò chơi dân gian vào các hoạt động Đội ?
	- Việc đưa trò chơi dân gian vào các hoạt động Đội đem lai lợi ích gì ?
3. Đối tượng nghiên cứu
	- Giáo viên phụ trách các lớp, học sinh trong toàn trường.
	- Thực trạng việc tổ chức chơi trò chơi dân gian khi chưa áp dụng sáng kiến.
	- Nhu cầu chơi trò chơi dân gian của học sinh trong trường Tiểu học Quế Sơn. 
	- Nghiên cứu một số trò chơi dân gian có thể tổ chức trong các hoạt động Đội, phù hợp với các em học sinh tiểu học trong bối cảnh dịch Covid19 lan rộng trong cộng đồng như hiện nay. 
4. Phạm vi nghiên cứu
	- Giáo viên phụ trách các lớp, học sinh trong toàn trường Tiểu học Quế Sơn. 
	- Nhu cầu chơi trò chơi dân gian của học sinh trong trường Tiểu học Quế Sơn. 
	- Một số trò chơi dân gian có thể phù hợp với các em học sinh tiểu học trong bối cảnh dịch Covid19 lan rộng trong cộng đồng. 
	5. Phương pháp nghiên cứu
	- Phương pháp nghiên cứu thực tế.
	- Phương pháp điều tra.
	- Phương pháp khảo sát.
	- Phương pháp tuyên truyền.
	- Phương pháp thực hành.
	- Phương pháp tổng kết, rút kinh nghiệm. 
II. Giải quyết vấn đề 
1. Cơ sở lí luận:
Trò chơi dân gian là một trong những kho tàng của di sản văn hoá và được xem là một bộ phận của văn hóa dân tộc. Đó là sản phẩm mang tính chất vận động và tinh thần xuất phát từ lao động, sản xuất, có giá trị lịch sử, văn hoá, khoa học và được lưu truyền bằng miệng, truyền tay, được trình diễn, thi đấu. Từ xa xưa, cha ông ta đã sáng tạo ra trò chơi dân gian, làm nên sự đa dạng và đặc sắc của văn hóa cổ truyền dân tộc, đồng thời qua đó làm phong phú đời sống văn hóa tinh thần, phong tục tập quán của cư dân các vùng miền đất nước.
Trong ký ức tuổi thơ của nhiều thế hệ người Việt, trò chơi dân gian như một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa tinh thần, tạo thêm sợi dây gắn kết mọi người với quê hương, xứ sở thanh bình. Trò chơi dân gian mang tính giải trí lành mạnh, rèn luyện thể lực, kích thích trí thông minh, tài khéo léo của con người, mang tính cộng đồng rất cao, lôi cuốn mọi người cùng vui chơi và ai cũng có thể tham gia.
Bên cạnh những trò chơi dành cho người lớn và thường được tổ chức vào dịp tết, lễ hội, còn có vô vàn trò chơi dân gian hàng ngày dành cho trẻ em, mà ngày xưa đi đến bất cứ ngõ xóm, làng quê nào, bạn cũng có thể bắt gặp như: bịt mắt bắt dê, ô ăn quan, chơi chuyền, pháo đất, đánh đáo, thả diều Trò chơi dân gian dành cho trẻ em thường bắt nguồn từ những bài đồng dao, một thể loại văn vần độc đáo của dân tộc. Đấy là những bài ca có nhịp điệu đơn giản gieo vần một cách thoải mái, có thể ngắn dài bất kỳ hoặc lặp đi lặp lại không dứt. Những vòng quay của con quay (chơi cù) hay những bước nhảy lò cò của trò chơi ô ăn quan... tất cả như một bức tranh sinh động của cuộc sống. 
	Càng ngày, cuộc sống càng hiện đại, trẻ em càng ít biết đến những trò chơi dân gian. Trò chơi dân gian còn gắn với những câu ca dao, tục ngữ, những bài đồng dao và hơn hết là cả đời sống văn hóa, tinh thần của người Việt xưa. 
Trò chơi dân gian được gắn liền với môi trường sống. Nó thường đơn giản, dễ chơi, vật dụng dễ tìm, không tốn tiền, dễ tổ chức dù trong không gian hẹp như góc sân, lớp học. Tất cả những trò chơi có chung một mục đích là rèn luyện sức khỏe, nhanh tay, tinh mắt, sáng tạo, khéo léo, vun đắp tình cảm hồn nhiên vô tư cho trẻ em, nhất là trẻ em đang độ tuổi tiểu học.
	Lợi ích lớn nhất của trò chơi dân gian là tạo sự gắn kết của trẻ với bạn bè. Đa phần các trò chơi đông người đều đòi hỏi sự ăn ý, hợp tác của từng thành viên. Trẻ sẽ học được tinh thần đoàn kết, hợp tác, chịu trách nhiệm, biết chia sẻ và yêu thương người khác. Trong khi lo ngại những trò chơi điện tử có thể làm trẻ có xu hướng trở nên bạo lực, ích kỷ, dễ cáu gắt. Nhưng trong điều kiện tràn ngập công nghệ trong cuộc sống, chắc chắn người lớn có thể nhìn thấy sự chênh lệch nghiêm trọng và sự cần thiết phải cân bằng.
Trò chơi dân gian hướng các em về với những giá trị truyền thống của cha ông, giúp các em thêm yêu quý hương và tự hào về truyền thống của dân tộc. Điểm đặc biệt của trò chơi dân gian đó chính là sự gắn kết với môi trường thiên nhiên. Chính điều này làm cho trẻ hòa mình với thiên nhiên hơn, hiểu và có ý thức bảo vệ thiên nhiên hơn.
	Ngoài việc tạo sân chơi bổ ích, vui vẻ qua trò chơi, trò chơi dân gian còn giúp các em rèn luyện kỹ năng trong cuộc sống. Khi các em chơi phải biết nhường nhịn nhau, không quá ăn thua để đánh mất tình bạn.
	Trong xã hội hiện đại, đa số các em bận rộn với các thiết bị hiện đại như điện thoại, ti vi, máy tính lại thêm vào thời buổi dịch bệnh Covid 19 lây lan cộng đồng, các em phải học trực tuyến nhiều hơn, đã ảnh hưởng lớn đến các em, như chúng ta đã biết:
	+ Khi cho trẻ sử dụng máy tính, điện thoại, ti vi quá nhiều, quá lâu mà không chịu ra ngoài vận động khiến cho xương khớp trẻ bị ảnh hưởng trầm trọng, làm cho trẻ không thể phát triển toàn diện được, dễ gặp phải nguy cơ mắc các bệnh về cột sống như cong vẹo, lệch cột sống
	+ Sử dụng máy tính, điện thoại quá lâu, nhất là chơi game những hình ảnh chuyển động liên tục là trẻ phải dõi theo quan sát khiến cho trẻ có thể bị căng mỏi mắt, nhức mắt, đau đầu, có thể mắc tật cận thị, loạn thị.. Ngoài ra khi tiếp xúc quá nhiều với những thiết bị này, những sóng điện từ phát ra có thể gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe
của các em.
	+ Chất lượng của giấc ngủ có vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe. Nhưng nếu trẻ sử dụng máy tính, điện thoại quá nhiều sẽ làm thay đổi thói quen nghỉ ngơi của cơ thể theo hướng tiêu cực.
	+ Ánh sáng từ máy tính, điện thoại sẽ kích thích não hoạt động và làm hạn chế khả năng sản xuất hóc-môn melatonin - vốn có tác dụng giúp cơ thể ngủ ngon. Trong khi đó, melatonin lại được tiết ra nhiều nhất vào ban đêm, khi cơ thể đang ngủ và được thư giãn hoàn toàn.
	+ Sử dụng máy tính, điện thoại quá nhiều còn gây xáo trộn sự cân bằng tự nhiên, dẫn đến hậu quả là trẻ bị mệt mỏi và ngủ không sâu giấc.
	+ Sử dụng máy tính, điện thoại quá nhiều còn gây hạn chế sự phát triển tư duy, nhất là khi trẻ chơi game trên máy tính và điện thoại quá nhiều, thì mọi suy nghĩ, hành động của trẻ đều hướng vào trò chơi làm cho trí tưởng tượng của trẻ bị thui chột đi. Điều đó khiến cho sự phát triển tư duy cũng như khả năng sáng tạo của trẻ bị giảm đi đáng kể.
	+ Trong cuộc sống hiện đại, việc học tập, giải trí của các em đều theo xu hướng "công nghệ hóa" như máy tính xách tay, máy tính bảng, điện thoại thông minh, ti vi có kết nối mạng... Trong khi toàn xã hội đang lo ngại rằng những trò chơi điện tử, một số hình ảnh độc hại có thể làm cho các em có xu hướng trở nên bạo lực, ích kỷ, dễ cáu gắt, dễ phát triển theo chiều hướng tiêu cực. 
	Vì vậy, trò chơi dân gian sẽ giúp cho các em rèn luyện thể chất, sự khéo léo, trở nên nhanh nhẹn hoạt bát, tạo sự hoà đồng, thân thiện, đoàn kết... Những phút vui chơi thoải mái, lành mạnh sẽ giúp các em thêm hào hứng để học tập và sống hồn nhiên hơn. Hơn nữa, việc vui chơi lành mạnh còn tạo ra nhiều đức tính tốt đẹp, hạn chế những tật xấu, đồng thời rèn luyện thể chất và tâm hồn các em theo chiều hướng tốt hơn, các em luôn được khỏe mạnh và phát triển toàn diện.
	Thông qua việc tham gia các trò chơi dân gian, giáo viên và học sinh còn tăng cường mối quan hệ chặt chẽ hơn, có thêm nhiều kĩ năng tổ chức hoạt động vui chơi cho các em tham gia sinh hoạt tập thể trong hoạt động Đội, giúp cha mẹ học sinh có cái nhìn tích cực hơn và yên tâm hơn khi thấy con em mình có một môi trường giáo dục lành mạnh.
 2. Thực trạng vấn đề
a. Thuận lợi
	- Trường tiểu học Quế Sơn đóng trên địa bàn xã Đại Sơn là trường thuộc xã vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn của huyện Sơn Động. Năm học nào nhà trường cũng có số học sinh dân tộc thiểu số chiếm 80,97% trở lên. Tuy vậy cơ sở hạ tầng như
đường giao thông đã bê tông hóa đến các thôn, các điểm trường. Nhà trường, ngoài khu chính đặt tại thôn Tân Sơn còn có 2 điểm trường lẻ đó là: Điểm trường Khâm Khang, điểm trường Đồng Cảy, hai điểm trường này đều cách khu chính 4km. Khu chính và hai điểm trường lẻ đều đã có phòng học khang trang, kiên cố hóa. Các khu trường đều có khoảng sân chơi tuy chưa rộng rãi nhưng cũng tạm đủ để các em vui chơi.
	- Trò chơi dân gian không đòi hỏi nhiều về thể lực, không đòi hỏi phải có sân bãi dụng cụ phức tạp.
	- Phần lớn các em học sinh đều ủng hộ và ưa thích trò chơi dân gian. Các em học sinh đang ở độ tuổi từ 6 đến 10 tuổi, đây là độ tuổi ham thích sự vui nhộn, thích khám phá những điều mới lạ vì thế trò chơi dân gian chính là cơ hội cho các em khám phá sự mới lạ hằng ngày mà các em ao ước
	- Hằng năm, hoạt động Đội được nhà trường quan tâm, tạo điều kiện, các thầy cô phụ trách các lớp, và lực lượng Đoàn viên thanh niên trong nhà trường là nòng cốt, luôn nhiệt tình trong các hoạt động Đội nên việc tổ chức sinh hoạt trò chơi dân gian và các hoạt động khác gặp nhiều thuận lợi, công tác tổ chức trò chơi dân gian cũng từ đó mà dần dần trở nên có hiệu quả hơn so với các năm học trước. Đưa trò chơi dân gian vào hoạt động giáo dục còn là mục tiêu của các thầy cô giáo trong nhà trường nhằm hoàn thành mục tiêu giáo dục và dạy học.
b. Khó khăn
	Bên cạnh những thuận lợi, qua quá trình tổ chức trò chơi dân gian cho các em gặp khá nhiều trở ngại nhất định như: 
	- Tuy không đòi hỏi nhiều về sân bãi nhưng chưa có phần sân cỏ, nếu có sân cỏ sẽ thuận lợi hơn cho việc tổ chức các trò chơi dân gian nhằm bảo đảm an toàn cho học sinh. Sân gạch, sân bê tông chưa phù hợp với việc tổ chức một số trò chơi: Ví dụ: Trò chơi kéo co, Trò chơi nhảy bao bố,....
	- Do đa số các em học sinh là người dân tộc thiếu số sống ở vùng sâu nên kĩ năng giao tiếp của các em còn rụt rè, nhút nhát, chưa tự tin, chưa được dẫn nhiều trò chơi. Một số nhóm các em chưa thuần thục các động tác chơi, phụ thuộc nhiều vào phong tục tập quán của địa phương, cách chỉ đạo của nhóm trưởng chưa cụ thể, dứt khoát, các
em chưa biết phối hợp để chơi cùng nhau. 
	- Do thời gian có ít, công việc nhiều nên giáo viên phụ trách lớp chưa tổ chức cho các em chơi thường xuyên, chủ yếu là chỉ khi có đợt thi đua do Liên đội đề ra thì các lớp mới tổ chức chơi nên học sinh cũng chưa biết nhiều các trò chơi dân gian.
	- Do các thầy cô phụ trách các lớp chưa được tập huấn, còn hạn chế hiểu biết về các trò chơi dân gian, hạn chế về kinh nghiệm tổ chức trò chơi, chưa hiểu hết vai trò và ý nghĩa của các trò chơi, nhiều khi còn xem nhẹ việc tổ chức và tham gia sinh hoạt với các em.
	- Do tình hình dịch Covid 19 diễn biến phức tạp, nhà trường tổ chức thực hiện phòng phòng chống dịch theo các công văn chỉ đạo của cấp trên nên nhiều hoạt động tập chung không thực hiện được.
c. Khảo sát thực trạng khi chưa áp dụng sáng kiến
	Nhằm giúp cho việc nghiên cứu mang tính khả thi, trước khi thực hiện biện pháp, ngay từ đầu năm học 2020-2021, tôi đã tiến hành khảo sát toàn bộ giáo viên phụ trách các lớp và học sinh trong nhà trường: 
	- Câu hỏi trắc nghiệm khảo sát đối với học sinh: 
	Em hãy khoanh tròn vào câu trả lời mà em lựa chọn:
	Câu 1: Em có thích trò chơi dân gian không ?
	A. Có thích.
	B. Bình thường
	C. Không thích
	Câu 2: Em có thường xuyên chơi các trò chơi dân gian hay ko ?
	A. Thường xuyên
	B. Thỉnh thoảng
	C. Không chơi
	Câu 3: Em biết chơi mấy trò chơi dân gian ? (Biết nêu cách chơi, thực hiện chơi)
	A. 1 trò chơi
	B. 2 trò chơi
	C. 3-4 trò chơi
	D. 4-5 trò chơi trở lên
	Sau khi khảo sát 311 HS tôi thu được kết quả như sau:
Câu hỏi
Kết quả
A (%)
B (%)
C (%)
D (%)
Câu 1
69,2 %
25,4 %
5,4 %

Câu 2
20 %
45,3 %
34,7 %

Câu 3
74,59 %
14,14 %
7,07%
4,2%
	- Câu hỏi trắc nghiệm khảo sát đối giáo viên: 
	Thầy cô hãy khoanh tròn vào câu trả lời mà thầy cô lựa chọn:
	Câu 1: Thầy cô có có thường xuyên tổ chức các trò chơi dân gian cho học sinh không ?
	A. Thường xuyên
	B. Thỉnh thoảng
	C. Tổ chức ít 
	Câu 2: Vì nguyên nhân nào mà thầy cô không tổ chức trò chơi dân gian cho học sinh thường xuyên được ?
	A. Vì không đủ thời gian 
	B. Vì phải bồi dưỡng học sinh sau nghỉ phòng chống dịch
	C. Vì lí do khác
	Câu 3: Thầy cô biết mấy trò chơi dân gian ? (Biết cách chơi, biết hướng dẫn HS chơi)
	A. 2-3 trò chơi
	B. 4-5 trò chơi
	C. 6-7 trò chơi
	D. 8-9 trò chơi
	Sau khi khảo sát 21 GV tôi thu được kết quả như sau: 
Câu hỏi
Kết quả
A (%)
B (%)
C (%)
D (%)
Câu 1
19,0 %
71,4 %
9,5%

Câu 2
37,4%
38,08%
23,8%

Câu 3
43,0 %
33,3 %
14,2%
9,5%
3. Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề
	Tình hình thực tế, dịch Covid 19 đã diễn ra từ năm học 2019-2020, toàn xã hội tập trung phòng chống dịch với tinh thần cao nhất. Năm học 2020-2021, dịch bệnh Covi19 diễn ra càng ngày càng phức tạp hơn đòi hỏi người giáo viên nói chung, giáo viên Tổng phụ trách Đội nói riêng khi xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục phải linh hoạt hơn, theo tình hình thực tế của đơn vị trường mình để đảm bảo mục tiêu giáo dục mà nhà trường và cấp trên đã giao. 
	Qua phần (II.1.) cơ sở lí luận, phần (II.2.) thực trạng vấn đề đã trả lời cho 3 câu hỏi ở phần (I.2) mục tiêu, nhiệm vụ của sáng kiến, ta tóm tắt câu trả lời như sau:
	* Vì sao việc tổ chức trò chơi dân gian chưa được tổ chức thường xuyên ?
	Việc chưa được tổ chức các trò chơi dân gian thường xuyên được là vì:
	- Vì thiếu thời gian tổ chức, vì giáo viên phụ trách lớp đi dạy cả ngày, mỗi giáo viên (nếu sắp xếp tốt) chỉ có một ngày nghỉ/tuần (thậm chí) chỉ có một buổi nghỉ/tuần
để chuẩn bị hồ sơ, giáo án, đồ dùng dạy học, trong khi đó l